17 Ağustos 1999’da saat 03.02’de 7,4 büyüklüğünde meydana gelen ve 45 saniye süren Marmara Zelzelesi; Kocaeli, Yalova, Sakarya ve Düzce’de yıkıma sebep olmuştu. 2010 yılında yayımlanan Meclis araştırma raporuna nazaran, 18 bin 373 kişi öldü, 48 bin 901 kişi yaralandı. Büyük kayıplara sebep olan sarsıntıda 285 bin 211 konut ile 42 bin 902 iş yeri hasar gördü.
O felaket geceden birçok ilçe büyük hasar alırken, Dilovası ilçesine bağlı Tavşancıl’da hiçbir kayıp yaşanmadı. Çabucak yanı başında bulunan Körfez’de çok sayıda bina yıkıldı lakin Tavşancıl’da bir tuğla bile yerinden oynamadı. Tavşancıl, 1989 yılında belediye başkanı seçilen Salih Gün’ün bilim insanlarıyla birlikte hazırladığı imar planı sayesinde dimdik ayakta kalmıştı. Belediye başkanı seçildikten sonra Kocaeli Üniversitesi’nden uzmanlarla taban etüt çalışması yaptıran Gün, Tavşancıl’da 2,5 katın üzerine kat çıkılmaması kararını aldı.
“ÇOK KATLI KONUTLARIN OLMAMASI YIKIMA SEBEP OLMADI”
Tavşancıl Mahalle Muhtarı Kenan Keleş, 17 Ağustos gecesi zelzeleye meskende yakalandıklarını anlatarak, “Depremi ağır bir biçimde yaşadık. Hakikaten zelzelesi tanımış olduk. Mahallemiz pozisyon itibariyle Kuzey Marmara Fay Çizgisi üzerinde. Yerimizin sağlam olması bizi büyük bir yükten kurtardı. Çok katlı konutların olmaması yıkıma sebep olmadı. Bu bölgenin tarihi dokusu da var. Bölgemizdeki konutlar çoklukla 2 katlıdır. 3 ya da 4 katlı konutlar çok enderdir. Mahallemizde bu yüzden yıkım yaşamadık” dedi.
“KENDİ BABASINA BİLE MÜSAADE ETMEDİ”
Eski belediye başkanı Salih Gün’ün görev mühleti boyunca çok katlı konutlara müsaade etmediğini söz eden Keleş, “Benim bildiğim kadarıyla merhum belediye liderinin babası da meskenine kat çıkmak istemiş ancak lider ona bile müsaade etmemiş. O kuralı mahallemizde uyguladı. Hoş de yaptı, yeri cennet olsun. Kendisi 3 periyot belediye başkanlığı, bir devir de milletvekilliği yaptı” diye konuştu. Kenan Keleş, Tavşancıl’da üniversiteden gelen akademisyenlerin çeşitli incelemeler yaptığına da dikkat çekerek, “Bölgemizin taban etütleri de yapıldı. Yapılan incelemelerde sert, kaya tabanı olduğu da belirlendi” biçiminde konuştu.
“DEPREMDE YIKIM OLMAMASINA ÇOK SEVİNDİK”
1989 yılında Tavşancıl Belediyesi’nin Toplumsal Tesisler Müdürü olarak görev yapan Mehmet Servet Akkor ise afet sırasında meskeninde uyuduğunu, zelzelenin akabinde çabucak sokağa çıktığını söyledi. Yolda yürüdüğü sırada Salih Gün ile karşılaştığını anlatan Akkor, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Yürüyorduk. Bir ışık gördüm. Makam otomobilinde Salih Gün vardı. Bana, ‘Öbür makam otomobiline bin. Tavşancıl’a git, yıkım var mı yok mu bak’ dedi. Bende çabucak belediyenin önündeki makam otomobilini almaya gittim. Tavşancıl’a geldim. Rastgele bir yıkım olmadığını cep telefonuyla Salih Gün’e bildirdim, teşekkür etti. Sonrasında ise belediyeye gittik. Belediyede toplantı yapıldı. Müdürler olarak bizde vardık. Acil sarsıntı masası kuruldu. Zelzelede yıkım olmamasına çok sevindik. İnsanların hayatı bizim için çok önemliydi”
“İLK KIZDIĞI KİŞİ BABASIYDI”
İnsanları zelzelenin değil, binaların öldürdüğünü tabir eden Akkor, “En büyük avantajımız oydu. Üzerine basa basa söylüyorum. Merhum Salih Gün belediye başkanı seçildiğinde Kocaeli Üniversitesindeki görevlilere yer etüt çalışması yaptırdı. Belediye liderimiz, 3 katın üzerinde hiçbir kata müsaade vermeme yetkisine sahipti ve bunu uyguladı. Hatta halka ‘4 kat isteyen belediyeye gelmesin’ kederi. Tavşancıl’da şuanda 4 katlı bina var fakat o da sonradan yapılan yapılar. Tavşancıl’da 1989 yılından sonra 3 katın üzerinde mesken yaptırılmadı. Salih Gün bu bahiste ruhsat da vermedi. Tavşancıl’da kızdığı birinci kişi de babasıydı. Babası 2 katlı konutu için, ‘Oğlum belediye başkanı olduktan sonra evimizin üzerine konut yaptırır’ dedi, kat çıkmak istedi lakin Salih Gün ona bile müsaade etmedi” tabirlerini kullandı.
